Waarom we onzeker zijn met schrijven. Allemaal
3 minuten lezen
Voel je je onzeker met schrijven? Je bent niet de enige. Heel veel mensen blijken er last van te hebben en het is ook heel begrijpelijk. In dit artikel leg ik uit hoe dat komt en laat ik je zien dat je beslist niet hoeft te wanhopen. Tipje van de sluier: het heeft te maken met je schrijfmachine.
Is mijn tekst wel goed genoeg? Raak ik wel de juiste snaar? Denken ze straks niet allemaal dat ik een prutser ben? Het is iedere keer hetzelfde liedje. Iedere keer als ik mijn tekst toe wil sturen naar een klant of als ik een artikel op mijn site wil publiceren, komen dit soort gedachten en twijfel ik. Soms een fractie van een seconde, maar ik ben ALTIJD onzeker met schrijven.
Iedere keer.
Ik ben toch al bijna 30 jaar professioneel tekstschrijver. Honderden, misschien wel duizenden berichten, artikelen, verslagen, tijdschriften heb ik geschreven. Op een enkele uitzondering na kwamen daar alleen positieve reacties op.
Wat is dat toch met schrijven? Wat maakt mij zo aarzelend? Waarom voel ik altijd onzekerheid? Niet alleen ik, maar vrijwel iedereen. Van beginnend, niet-professional tot ervaren schrijver: iedereen zit ergens op die lijn: van lichte aarzeling tot complete wanhoop. Soms alleen bij het moment van publiceren, soms eerder in het schrijfproces.
Wat is er aan de hand met schrijven?
Er móet iets aan de hand zijn met schrijven als iedereen een mate van onzekerheid voelt.
En dat is ook zo. Schrijven is namelijk een complexe activiteit.
Hersenonderzoek laat zien dat er meer delen van je hersenen bij betrokken zijn, die dus ook allemaal tegelijkertijd of na elkaar actief moeten worden. Daar kan geen hapering zijn. Ik noem dat wel eens onze grote schrijfmachine. Alle radertjes in die schrijfmachine moeten goed zijn afgesteld, anders slipt er ergens iets of loopt de machine zelfs volledig vast.
Juist omdat het zoveel van je hersenen vraagt hebben we de neiging uit te stellen. Weg van die lastige taak. Maar hoe meer en vaker je uitstelt, hoe onzekerder je je voelt als je weer verder gaat.
Schrijven moet je aanleren
Daar komt bij dat schrijven een aangeleerde vaardigheid is. Bij het aanleren kan er van alles mis zijn gegaan.
Het kan zijn dat je niet geleerd hebt hoe je een goede tekst opbouwt. Of je hebt het wel geleerd, maar op een manier die niet bij je past en je misschien zelfs van de wijs brengt. Of je hebt op school alleen geleerd om een opstel of een officiële brief te schrijven, maar hoe je een simpel verslag schrijft, heb je geen idee van. Laat staan een blog waarmee je klanten trekt.
En ja, als je niet goed weet hoe je iets moet doen, dan doe je maar wat. Reken maar dat dat onzeker maakt.
Onzeker als je weinig oefening hebt
Dan is er nog het aspect van de vaardigheid. Schrijven vraagt veel en regelmatig oefening, met feedback, net als andere vaardigheden als pianospelen of muurtjes metselen. Heb je die oefening niet gehad of nooit positieve feedback ontvangen, dan voel je je onzeker of dat wat je schrijft wel goed is.
Beoordeeld worden is eng
En wat denk je van je laten beoordelen? Dat is pas eng. Want dat is precies wat je doet, of denkt te doen als je een tekst openbaar maakt. Jij laat zien waar je staat, wat je kan, wat je weet. Open en bloot. Kwetsbaar. Iedereen die jouw tekst leest kan kritiek leveren, wat ze soms ook kwistig doen.
Jij als persoon
Maar er is nog iets: jij. Hoe zeker ben jij van jezelf? Ben je bijvoorbeeld snel geraakt door kritiek of juist iemand die kritiek makkelijk van zich af laat glijden? Ben je perfectionistisch of vind je iets al goed als het zo’n beetje in orde is? Durf jij je mening te geven of houd je je liever in? Je zult begrijpen dat hoe steviger jij in algemene zin in je schoenen staat, hoe makkelijker je schrijft en dat geschrevene ook publiceert.
Plus: hoe ga jij met je negatieve gedachten om? Iedereen is bij tijd en wijle kritisch op zichzelf en geeft zichzelf ervan langs. Dan komen er gedachten als: Dit is helemaal niks en wordt nooit wat of Doe nou niet wéér zo ontzettend stom. Laat je je vervolgens meeslepen en verlammen door die gedachten of kun je ze laten voor wat ze zijn?
Neem het voorbeeld van mij, dat ik aarzel om mijn tekst toe te sturen. Dat komt doordat ik twijfel aan de kwaliteit van die tekst of ik twijfel aan mezelf. Dan herken ik vaak al snel mijn negatieve gedachtes en gevoelens. Ik ben er namelijk op bedacht dat ze komen en kan er dan een beetje om lachen. Vervolgens zeg ik Goh, zijn jullie daar weer en druk op die verzendknop. Dus, ik laat me niet tegenhouden door mijn eigen gedachtes. Meestal. Want ik weet ook hoe moeilijk dat is, zeker als je wat in een dip zit.
Het is niet gek dat je je onzeker voelt
Al met al vind ik het niet gek dat ik me pas weer opgelucht voel als een vaste reageerder van mijn blogs mij mailt dat ik weer een goed artikel heb geschreven. (Dat weet ze ook ;))
Ik vind het dan ook helemaal niet vreemd dat heel veel mensen zoiets hebben. Er speelt gewoon ontzettend veel mee bij dat schrijven. Is er ergens in die grote schrijfmachine iets niet in orde, klein of groot, dan kan schrijven – en het daadwerkelijk publiceren – een worsteling worden. Om dat op te lossen ga je dus op zoek naar waar het hapert in jouw machine. Dat is ook hoe ik mensen help in mijn schrijfcoaching.
Vaak heb je zelf niet door dat het aan de machine ligt en niet aan jezelf. Dan denk je: ik ben nou eenmaal geen schrijver, ik heb al zoveel geprobeerd, ik moet er maar mee leren leven. Ik spreek uit ervaring als schrijfcoach als ik zeg: dat is niet waar. Iedereen kan ontdekken waar het in zijn of haar schrijfmachine hapert, zodat het gemakkelijker gaat en je je minder onzeker voelt over schrijven.
(lees verder onder de tekening)
Hoe zit dat met jou?
Voel jij je onzeker met schrijven?
Houdt die onzekerheid je tegen om met plezier of met gemak te schrijven en wil je daar verandering in brengen?
Als schrijfcoach zoek ik samen met jou naar waar het bij jou ‘mis’ gaat. Daarna help ik om stap voor stap die weg naar meer zekerheid te nemen. Wil je daar meer over weten? Mail me of bel me voor een kennismakingsafspraak.
Neem contact met me op