Variatie in je zinnen maakt je tekst minder saai

3 minuten lezen


Gapende vrouw die zich verveeld uitrekt, achter bureau met laptop

Ooit wel eens een saaie tekst gelezen? Zo eentje waar je je doorheen worstelt, omdat je wel moet? Ook al is het een rapport of een artikel over jouw vakgebied, toch dringt de inhoud maar met moeite tot je door. Het liefste leg je het stuk aan de kant.

Ligt het aan jou?

Je denk vast dat saai nu eenmaal gelijk staat aan  kwaliteit. Je kunt het de schrijver dan ook niet kwalijk nemen, vind je. Er staan tenslotte zulke goede dingen in dat artikel. Je denkt dat het aan jou ligt dat je niet door die tekst heen komt.

Je hebt het mis.

Saai staat niet gelijk aan kwaliteit

Het is wel zo dat een tekst gaat vervelen als er om de andere zin staat: ‘dit staat in de landschapsvisie’, ‘zo blijkt uit de landschapsvisie’, ‘de landschapsvisie houdt het bij’. Ik vermoed dat je na zo’n tekst het woord ‘landschapsvisie’ niet meer kunt zien of horen!

Ook steeds dezelfde opbouw van de zinnen is saai. Begin je elke zin met eerst het onderwerp en dan het gezegde, dan wordt je al snel moe van het lezen, zoals in: ‘Deze planten zijn gezond omdat ze veel vitaminen bevatten. Ze groeien hoog in de bergen op een zuidhelling. De planten zijn klein van stuk met een gerafelde bladrand. De stengel is houtig.’

Leven in je tekst door variatie

Juist variatie brengt leven in de tekst. En dat is in elk bericht, in elk artikel en in elk rapport aan te brengen. Je moet je er alleen bewust van zijn en erover nadenken hoe het misschien anders kan.

Het mooie is zelfs dat een levendige tekst winst levert aan twee kanten. Niet alleen de lezer waardeert het enorm als de tekst die hij moet lezen prettig leest. Ook het schrijven wordt er veel aangenamer door.

Wat kun je variëren in je tekst?

  • Je woordkeuze. Verzin eens een synoniem voor een woord dat je vaak gebruikt. Niet voor de 4e keer ‘de landschapsvisie’, maar heel simpel ‘dit rapport’ of ‘dit advies’.
  • Je zinsbouw. Je kunt in veel zinnen de volgorde van woorden veranderen. Begin de ene keer met onderwerp-gezegde, de volgende keer met een bijzin of met een tijdsbepaling.
  • De lengte van je zinnen. Alleen maar korte zinnen of alleen maar lange zinnen leest niet prettig. Juist de afwisseling tussen kort, extreem kort (zelfs zonder werkwoord) en wat langer maakt een tekst levendig.

Ga lezen in een woordenboek

Vind je het lastig om een andere omschrijving te vinden voor een woord dat je vaak gebruikt? Ga dan eens in een woordenboek lezen.

Dit is een tip die ik afgelopen week tegenkwam in het boek Schrijven zonder vrees, Tips voor iedereen die schrijven lastig vindt, van Theo IJzermans en Johannes de Geus. En geloof me, het is een veelbeproefde methode om je woordenschat te vergroten en om ideeën op te doen als je vast zit.

Vind je het lastig om je tekst levendiger te maken?

En wil je graag zo schrijven dat je lezers wél lezen? Kijk dan eens bij het 1-op-1-traject Scherp Zakelijk Schrijven.

Neem contact met me op Download gratis e-book