Passieve zinnen soms beter voor imago

3 minuten lezen


Soms mag je lekker passieve zinnen schrijven

Tekening: Persoon zit achter bureau met armen over elkaar. Toonbeeld van passieve zinnen.

Vermijd passieve zinnen zo veel mogelijk. Verander je in een tekst alle constructies met ‘worden’ in actief taalgebruik dan verbetert de tekst zienderogen. Zo luidt het advies in schrijfworkshops vaak. En toch is het niet -altijd – waar. 

Makkelijk karwei, vind ik altijd, als ik eindredactie pleeg op zo’n passieve tekst.

Maar weg is mijn houvast, want deze regel blijkt toch niet altijd op te gaan.

Soms moét je juist de lijdende vorm gebruiken

Remco Verhezen heeft dat in een ver verleden uitgezocht en er toen een artikel over geschreven in Tekstblad 04, 2009. Hij put in dit artikel uit zijn masterscriptie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam waarin hij de invloed onderzocht van passieve formuleringen in het Nederlands op het imago van de afzender. Deze informatie is nog steeds relevant.

Gebruik passief bij negatieve informatie

Als je als bedrijf negatieve informatie hebt, kun je beter juist wel de passieve vorm gebruiken.

Gevolg:

  • De lezer heeft een hogere dunk van je bedrijf.
  • De leesbaarheid van de tekst scoort even hoog als bij actieve zinnen.

Verhezen kwam daar achter door twee fictieve brieven op te stellen van een energieleverancier en van een zorgverzekeraar. De ene brief bevatte alleen passieve formuleringen, in de andere had de student deze zinnen actief gemaakt.

Leesbaarheid even hoog

In de actieve brief stonden zinnen als

'Voldoet u niet aan de betaling, dan beëindigen we het leveringscontract.'

In de passieve had Verhezen hier van gemaakt:

'Voldoet u hier niet aan, dan wordt het leveringscontract beëindigd.'

Proefpersonen lazen óf de actieve óf de passieve brieven. Na afloop moesten ze vragen beantwoorden over de leesbaarheid en een oordeel geven over het imago van het bedrijf.

Wat bleek? De leesbaarheid scoorde in alle gevallen even goed.

Maar:

De lezers van de passief geformuleerde brieven oordeelden positiever over het imago van het bedrijf.

Positiever over imago bedrijf

Verhezens conclusie: “Leesbare en natuurlijke teksten met passieven blijken goed mogelijk, mits de formulering strategisch en met mate wordt ingezet.”

Ik ben heel benieuwd of jij daar ook voorbeelden van hebt. 

Wil je zelf leren over hoe je een tekst helder en begrijpelijk schrijft?

Dat kan! Bijvoorbeeld in het traject Scherp zakelijk schrijven. Neem contact met me op en vraag om een telefonische afspraak. 

Neem contact met me op