Met opgeheven hoofd vragen om een schrijftraining

3 minuten lezen

---

Als schrijven iedere keer weerstand oproept

Vragen om een schrijftraining omdat je moeite hebt met schrijven? Dat voelt als falen, dat doe je liever niet. Maar wist je dat schrijven best ingewikkeld is? En dat het dus niet vreemd is als je er moeite mee hebt? Een blog over hoe dat zit en wat je ermee kunt.

‘Zet dat maar even op papier’, ‘Maak er maar even een verslagje van’, ‘Stuur maar even een e-mailtje’.

Het zijn zinnen uitgesproken door een collega, door een klant, door een leidinggevende. Argeloos. Niets bijzonders aan, zo hoor je ze elke dag, toch?

Voor jou zijn ze helaas wel bijzonder. Je hoopt namelijk continu dat ze niet worden uitgesproken. Dat het volstaat om te vertellen in plaats van te schrijven. Maar je ontkomt er niet aan, schrijven hoort nu eenmaal bij je werk. Wat voor werk je ook doet.

Je probeert nog die schrijfklus door te schuiven naar je collega

Als dat niet lukt, doe je een schietgebedje dat je deze keer wél snel klaar bent en dat je niet aan het uitstellen gaat.

Uiteindelijk komt die tekst ook wel af, maar waarom niet met wat meer gemak en minder tijd en energie?

Je durft ook niet goed hardop te zeggen dat je moeite hebt met schrijven. Je voelt iets van schaamte dat jij niet zo makkelijk en snel schrijft.

Je lijdt in stilte

Je valt anderen niet lastig met jouw schrijfproblemen en je denkt dat jij de enige bent. Al ‘die anderen’ schrijven wel makkelijk en goed. Vind je. Denk je.

Laat ik je dan eerst zeggen dat je zeker niet de enige bent die vreselijk opziet tegen schrijven en die dat niet graag hardop zegt.

Natuurlijk voelt het kwetsbaar om te moeten zeggen dat je liever niet schrijft. Juist omdat iedereen het zo logisch vindt dat je schrijft. Het is alsof je zegt dat je niet goed genoeg bent voor je baan. Een brevet van onvermogen.

Ik heb klanten die om die reden niet op hun werk willen vragen om schrijfcoaching en hem liever privé betalen.

Andere schrijfcoaches herkennen het probleem

Een Amerikaanse schrijfcoach schreef in zijn boek over professoren met schrijfproblemen: “Ik heb nu 20 jaar ervaring met professoren als schrijvers en al die jaren kwam ik mensen tegen die uit verlegenheid over al hun blokkades wilden praten, inclusief hun seksuele problemen, zolang ze het maar niet over hun schrijfblokkades hoefden te hebben.”

Niemand realiseert zich dat schrijven best ingewikkeld is

Als je de school hebt doorlopen en hebt gestudeerd, moet je toch een heldere tekst kunnen produceren?

Nee dus. Schrijven lijkt misschien makkelijk omdat je het als klein kind leert en jaar in jaar uit je er verder in bekwaamt.

Weet je nog dat je als jong meisje of jongetje blij was als je überhaupt dat wat in je hoofd zat op papier kreeg? Je deed als het ware aan eenrichtingsverkeer vanuit je hoofd naar het papier. Vanaf een jaar of 13 kon je steeds meer reflecteren op die woorden: je las na en dacht door over dat wat je net had geschreven.

Onderzoekers onderscheiden hiermee de twee eerste fases van het leren schrijven, die samen zo’n 20 jaar duren.

Daarna pas ben je toe aan de laatste fase: die van de professionele schrijver. Dan kun je zowel je gedachten op papier zetten, daarop reflecteren en tegelijk ook reflecteren op wat de potentiële lezer van de tekst vindt.

Daarmee kun je jongleren met drie verschillende beelden in je hoofd die je met elkaar moet zien te matchen.

Bovendien moet je ook nog aandacht hebben voor het basale schrijfproces van plannen wat je waar schrijft, formuleren van zinnen en het evalueren van wat er staat.

Schrijven is net als het besturen van een auto

Als je voor het eerst in die auto gaat zitten duizelt het je al snel van wat je allemaal tegelijk moet bedienen en in de gaten moet houden: de pedalen, de versnellingspook, de snelheidsmeter en andere knoppen op je dashboard en dan natuurlijk nog de weg door de voorruit, zijramen en spiegels. Je vraagt je af hoe je dat ooit voor elkaar gaat krijgen.

Maar na een x aantal lessen en nog een heleboel rij-uren doe je een groot deel op de automatische piloot.

Zo is dat ook met schrijven. Je kunt heel veel, in ieder geval gedeeltelijk, automatiseren.  Professionele schrijvers doen dat. En dan lijkt het gelijk zo gemakkelijk dat jij je schaamt als het bij jou niet zo vanzelf gaat.

Je schaamt je toch ook niet als je niet kunt autorijden als je nog nooit les hebt gehad?

Of dat jij geen viool kunt spelen als je een professionele vioolspeler hoort spelen? Of een amateur-schaakspeler? Dan weet je dat die mensen heel veel uren gestoken hebben in die vaardigheid.

Die professionals kun je vergelijken met professionele schrijvers. En net als bij schaken of vioolspelen is dat te leren.

Dus eigenlijk is het fantastisch als je op je werk zegt dat je moeite hebt met schrijven, want dan kun je een volgende stap zetten in je professionaliteit als schrijver. Waarna je misschien wel nog beter wordt in het werk dat je doet…

Wil je wellicht hulp via een schrijftraining?

Ik help je in een intensief, persoonlijk traject.

Neem contact met me op

Bronnen:

• Training writing skills: A cognitive developmental perspective – Ronald T. Kellogg
• Professors as writers: a self-help guide to productive writing- Robert Boice