pagina delen
Is jouw opsomming echt wel in orde?
3 minuten lezen
Met alleen bullets voor je zinnen heb je nog geen lijstje
Een lijstje maken is toch niet zo moeilijk?
Je doet vaak niet anders als je een powerpointpresentatie maakt. En ook in lopende teksten maak je er vaak gebruik van.
Je kijkt welke zinnen je onder elkaar kan zetten met een bolletje ervoor en klaar! Vanwege de bolletjes, gedachtestrepen of cijfers weet de lezer direct dat het om een opsomming gaat.
Is jouw lijst wel echt een opsomming?
Of vallen bij nader inzien alleen de eerste twee punten onder de opsomming en valt de rest er net buiten?
Of zijn het losse zinnen die eigenlijk geen verband met elkaar hebben?
Ik kom vaak lijstjes met opsommingen tegen die niet correct zijn.
Simpelweg opsommingstekens voor je zinnen zetten, maakt nu eenmaal nog geen goede lijst. Ook al wekt het wel de indruk van een lijst.
Niet goed nadenken over je opsomming leidt tot verwarring
Dat merkte ik onlangs toen ik mail kreeg van onderzoekers die mij graag wilden strikken als proefpersoon voor hun onderzoek. Ze dachten dat ze heel simpel weergaven wat voor soort onderzoeken ze wilden uitvoeren.
Er zouden vijf deelonderzoeken zijn. En daar kwam de opsomming;
Het deelonderzoek bestaat uit:
- lichamelijk onderzoek
- urine verzamelen
Ik stokte met lezen omdat urine verzamelen in mijn ogen geen deelonderzoek is.
Ik moest een extra denkstap zetten
Ik merkte dat ik dacht: “urine verzamelen is wat ze doen, maar het deelonderzoek waar ze op doelen is ‘urine analyseren’.
Het gevolg van die extra denkstap:
- een extra kans dat ik als lezer ophoudt met lezen, en in dit geval, me dus niet aanmeld als deelnemer van het onderzoek.
- een kleine irritatie: waarom hebben ze nou niet de moeite genomen eerst goed te formuleren voordat ze zo’n brief aan me sturen?
- (klein) verlies aan vertrouwen: door in mijn ogen zo knullig informatie te verstrekken, ga ik helemaal aan hun expertise twijfelen.
- kleinere kans dat ik me opgeef
Naast irritatie leidt een verkeerde opsomming er ook toe dat de boodschap die je wilt geven minder goed overkomt. Een mens is nu eenmaal geprogrammeerd om logische verbanden voorgeschoteld te krijgen. Klopt het niet, al is het maar onbewust, dan sla je de informatie gewoon over. Zonde.
Het is vooral zo zonde omdat met een kleine check van elke opsomming een goede opsomming te maken is. Het vergt alleen wat discipline en geduld: elke opsomming nog eens nalezen en checken.
Maak er een gewoonte van je opsomming te controleren en wees daarin zo rechtlijnig alsof je een computer programmeert.
Hoe maak je een correcte opsommingslijst?
Dat doe je in twee stappen:
- Stap 1 Formuleer een korte, inleidende zin die aangeeft waar je opsomming voor staat.
Bijvoorbeeld: de activiteiten van de deelnemende netwerken bestaan uit … . Of: de onderliggende oorzaken zijn… Of: de klachten op een rij… In het voorbeeld dat ik hierboven gaf, is die inleidende zin overigens correct: het onderzoek bestaat uit de volgende deelonderzoeken.
- Stap 2 Herhaal die zin in je hoofd bij elk opsommingspunt.
Het klinkt wat simpel, maar het werkt echt. Het laat je namelijk zien of die specifieke zin wel bij de opsomming hoort. Zo niet, dan kun je die specifieke zin beter weglaten of anders formuleren.
Wat als geen enkele zin past bij de inleidende zin?
Kijk dan of je een andere inleidende zin kunt formuleren die wel bij de opsomming past.
Helpt dat ook niet, dan moet je misschien wel ‘gewoon’ schrijven in plaats van een opsomming laten zien.
Ben je klaar met je lijstje?
Check of je lijst correct is:
Herhaal je inleidende zin bij elke regel even in je hoofd. Dan merk je vanzelf of de opsomming klopt.
Ja, kost wel iets meer tijd. Maar het is de moeite waard, want je publiek begrijpt jou beter.
Ik hoor graag of jouw opsommingslijstjes altijd in orde zijn of dat je toch aan het denken bent gezet door dit artikel. Laat je reactie hieronder achter.
Wil jij leren hoe je Scherp Zakelijk Schrijft?
Neem contact met me op