pagina delen
Hoe krijg je feedback op je tekst waar je wél wat aan hebt?
3 minuten lezen
‘Alle tips zijn welkom’
De zucht van verlichting: je sluit je document af, het is goed zo. Alleen nog je vriendin of je collega polsen wat die ervan vindt, je wil tenslotte geen flater slaan. Dus je vraagt: ‘Wil jij het nog even doorlezen? Alle tips zijn welkom.’
Een paar uur later krijg je het commentaar: ‘Ja, best goed, hoor.’
Of:
‘Nou, het is wat lang, dus ik zou het wat inkorten.’
Of nog erger, stel dat je collega zegt: ‘mwah, dit is het niet helemaal. Maar ik kan niet goed aangeven waar het ‘em in zit.’
Tsja.
Wat heb je aan zo’n goedbedoeld advies?
Weet je nu of jouw lezer wat kan met wat je hebt geschreven?
Weet je nu of jouw lezer geïnspireerd raakt door wat jij hebt geschreven?
Weet je nu of jouw lezer eigenlijk wel jouw lezer wordt: gaat hij beginnen met lezen?
Gaat hij door met lezen?
Gaat hij door tot het eind?
Gaat hij iets onthouden van wat jij hebt geschreven?
Hoeveel weet jij over je lezer na de feedback?
- Zou je lezer afhaken en zo ja, bij welke zin?
- Wat voor gevoel zou hij overhouden aan jouw tekst?
- Welke boodschap zou hij eruit oppikken?
- Zou hij teleurgesteld zijn nadat hij zich heeft laten verleiden door de kop?
- Zou hij blij verrast zijn door bepaalde zinswendingen?
- Zou hij de rode draad volgen?
- Zou hij zich ergeren aan bepaalde zinssnedes?
- Zou hij alleen maar een beetje scannen?
Weet jij na die vage feedback:
- Waar en hoe je je tekst kunt verbeteren?
- Welke passage je moet uitbreiden?
- Waar je juist moet schrappen?
- Welk woord onbegrijpelijk is?
- Welke alinea zo saai is dat niemand hem leest?
Kortom: Heb jij enig idee wat je tekst doet?
Nee hè?
Eigenlijk niet. Dus, je hebt niets aan zulke feedback.
Hoe kom je er dan wel achter wat het effect is van de woorden die jij op papier hebt gezet?
Dat begint bij de vraag die je stelt:
Hoe algemeen is de vraag die je je feedbackgever stelt?
Vraag jij:
- ‘Wil jij eens naar mijn tekst kijken?’
- ‘Is deze tekst goed genoeg?’
- ‘Wat vind je van mijn tekst?’
Of denk jij van tevoren goed na over wat je van de feedbackgever wil weten?
Stel je bijvoorbeeld een of meer van de volgende vragen:
- Is de inhoud begrijpelijk voor iemand die niets van het onderwerp weet?
- Kun jij aangeven of elke zin logisch op de vorige volgt?
- Welke boodschap haal jij uit deze tekst? Ik hoor het graag zodat ik weet of ik die er duidelijk genoeg heb in gelegd.
- Wat voor gevoel krijg jij als je deze tekst hebt gelezen? Wil je dat voor me benoemen?
- Heb ik de informatie in de juiste volgorde opgeschreven?
- Wil jij eens alle alinea’s in deze tekst zorgvuldig doorlezen en dan aangeven of je elke alinea begrijpt wat er staat?
- Welke vragen komen bij je boven als je deze tekst hebt gelezen?
- Wil je eens naar de eerste 3 alinea’s van deze tekst kijken en dan aangeven waar jij denkt dat die tekst naartoe gaat.
- Wil jij kijken of er zinnen zijn die niet zo prettig leesbaar zijn, waar je over struikelt?
- Wat vind jij van het eind? Roept dat voldoende op tot actie?
Zie je het verschil?
Gericht vragen stellen is de sleutel
En dan nog.
Niet iedere collega, vriend, vriendin is een goede commentator
- Sommige komen alleen terug met spelfouten, waar het jou dus niet om ging.
- Anderen snappen je vraag niet eens.
- Of komen alleen met hun eigen stokpaardjes.
- Of vinden dat je er nog veel meer informatie bij moet halen, terwijl het jou alleen om de opbouw ging.
- Er zijn er ook die vooral aardig gevonden willen worden, dus nooit en te nimmer met oprechte kritiek komen. Ze zeggen alleen dat het wel goed is.
Teksten analyseren en opbouwende kritiek geven is een vak
Enige scholing daarin is best handig. Want dan kun je je eigen teksten analyseren en tegelijk aan anderen gericht feedback vragen waar je wel wat aan hebt.
Wil je gerichte feedback op je tekst, zodat je ervan leert nog beter te schrijven? dat leren? Daarvoor kun je bij mij terecht voor feedback op je tekst.