pagina delen
Goede alinea’s helpen je een logische tekst te schrijven
3 minuten lezen
Check de logische opbouw van je tekst aan de hand van alinea’s
Alinea’s zijn volgens mij een wat ondergeschoven kindje bij niet-professionele schrijvers. De enige momenten waarop de alinea in beeld komt is, als de schrijver zo nu en dan op ‘enter’ drukt, waarna visueel in ieder geval weer een nieuwe alinea ontstaat.
Terwijl die alinea juist zo’n geweldig hulpmiddel is bij schrijven. Zeker als je moeite hebt met schrijven.
Alinea buiten beeld
Bij mij was de alinea vroeger ook compleet buiten beeld. Toen ik nog geen interne opleiding had gevolgd bij wat toen Misset heette, bij vakblad Boerderij.
Natuurlijk had ik op de middelbare school geleerd wat een alinea was. Net als iedereen: verschillende zinnen in een artikel die bij elkaar horen en ook visueel bij elkaar zijn gezet. Zo iets.
Maar een alinea is veel meer dan dat.
Goede alinea’s zijn als de regels in een breiwerk
De regels houden het hele breiwerk bij elkaar en vormen met elkaar de pannenlap of de trui of wat dan ook. Het geheel van de regels bij elkaar bepalen dus hoe het breiwerk eruit ziet.
Ga je dan nog secuurder kijken, dan zie je de steken, ofwel de zinnen. Zo’n steek kan een eenvoudige rechte of averechte steek zijn of een ingewikkelde knoop (hier houdt mijn kennis van breien op…).
Van steek naar steek
Binnen de regel kunt je heel makkelijk van steek naar steek hoppen, ze houden allemaal verband met elkaar. En ook de regels bouwen weer op elkaar voort. Hele ingenieus. Je kunt geen regel en geen steek er tussenuit halen, want dan ben je binnen no-time je hele trui kwijt.
Bovendien is een regel alleen niets; je hebt geen idee of dit een trui of een das gaat worden.
Zo is dat ook met alinea’s.
De alinea’s vormen met elkaar het hele verhaal
Je kunt er, als het goed is, geen een missen. Net zoals je ook geen zin kunt missen.
En het mooie is dat je in elke alinea dan weer 1 zin hebt die de kern van die alinea weergeeft. De kernzin.
En als je dan van kernzin naar kernzin alinea naar alinea hopt, weet je aan het eind het hele verhaal.
Je kunt het artikel in korte tijd navertellen zonder in details te treden. Als die kernzinnen in de goede volgorde zitten, heb je dus je artikel al gereed, alleen zonder voorbeelden, toelichting of cijfers.
Hoe kan het dat 1 zin per alinea al voldoende is?
- Omdat goede alinea’s uit één onderwerp bestaan en niet meer dan dat.
- Omdat alle goede alinea’s één zin bevatten die kernachtig vertelt wat het onderwerp van die alinea is. Al die ‘kernzinnen’ van elke alinea achter elkaar geven dus het hele verhaal weer.
Omgekeerd:
Als je schrijft heb je houvast aan de alinea’s
- Ze helpen je voordat je gaat schrijven om een structuur te maken voor je verhaal.
- Ze helpen je om je in te houden: zodra je overgaat op een ander onderwerp moet je naar een nieuwe alinea.
- En ze helpen je na afloop om te controleren of je wel een logisch opgebouwd artikel hebt.
Kort samengevat:
- Schrijf voor elke alinea één zin die kernachtig weergeeft wat het onderwerp van de alinea is.
- Zet alle kernzinnen onder elkaar en zorg dat die met elkaar het verhaal van het artikel vertellen. Is het niet logisch, dan moet er misschien een kernzin, en dus een alinea, uit of juist bij.
Zo heb je al heel snel de basis van je artikel. Daarna is het alleen nog een kwestie van kernzinnen uitwerken, waarbij je je strikt houdt aan één onderwerp per alinea.
Simpel maar lastig
Nu plaats ik hier wel nog een kanttekening bij. Hoe simpel het lijkt, het blijft lastig om al die alinea's en kernzinnen precies goed te formuleren en in de juiste volgorde te plaatsen.
Dat blijkt wel als ik een artikel als voorbeeld zoek dat perfect op die manier geschreven is: dat lukt niet. Er is altijd wel een alinea die niet logisch is neergezet of opgebouwd. Is dus niet erg.
Toch blijven die alinea's een heel handig hulpmiddel. Zeker als je moeite hebt met een goede tekst schrijven.
Wil jij de alinea beter leren kennen, om met meer gemak te schrijven?
In het 1-op-1-traject Kom los van je worsteling met schrijven, leer je hoe je de alinea kunt inzetten om die chaos aan gedachten in je hoofd ordelijk op papier te krijgen.
Word vaardig met schrijven: gratis e-book Neem contact met me op