Eindelijk dat begin schrijven, in 5 stappen

3 minuten lezen


Tekening: iemand zit ver van het bureau af, met de tekst: hoe begin ik?

Als de woorden niet willen komen…

'Ik weet wel waarover ik wil schrijven, maar hoe maak ik er dan een volledige tekst van? Ik ben in 1 zin klaar.'

Carina kent de schrijverstrucjes en heeft een richtlijn, een format dat ze alleen maar hoeft te volgen en haar artikel is klaar.

Maar dat begin. Het begint zo akelig leeg op het scherm en ze weet dat ze de woorden uit zich moet zien te schudden. Maar hoe?

Ze is een vakvrouw. Dat weet ik. Ze weet en kan ontzettend veel. Als ze een klant tegenover zich heeft, komen haar woorden vanzelf, wanhoopt ze helemaal niet.

Je werpt je eigen drempel op

Het lijkt of ze zelf een drempel opwerpt, een drempel van ‘ik kan niet, ik weet niets te vertellen.’

Daarom neem ik haar mee, naar de situatie van een klant van haar.

Want ze zegt: ‘mijn klant zit in een kantoortuin en kan zich niet concentreren.’ Onmiddellijk doemt er bij mij een kantoortuin op. Ik verplaats mezelf naar die kantoortuin, doe alsof ik moet schrijven met al die mensen om me heen.

Ik ga schrijven, terwijl ik me voorstel dat ik in die kantoortuin zit. Carina ziet me typen, met typefouten, hoort me denken, want ik spreek uit wat er door me heen gaat.

Het helpt. Carina begrijpt nu hoe je kunt beginnen.

Hoe breng ik dit nou over in een Schrijftip?

Ik heb hetzelfde probleem als Carina: ik weet heus wel hoe je moet beginnen met een tekst, het zit in mijn hoofd, maar hoe schrijf ik dat op?

Ik neem mezelf als voorbeeld:

Wat doe ik als ik wel een onderwerp heb voor een Schrijftip maar geen idee hoe ik het zal uitwerken?

Wat doe ik werkelijk?

Ik ga zitten en stel me voor dat ik ga schrijven. Dit komt eruit:

In 5 stappen het begin van de tekst schrijven

Ik rafel mijn eigen schrijfproces uiteen in vijf losse stappen. 

Stap 1. Je schrijft op waarover je gaat schrijven, bijvoorbeeld over:

  • isolatiemateriaal dat zowel warmte isoleert als geluid
  • dat logopedie iemand van stotteren af kan helpen
  • sportvoeding
  • het nut van een deugdelijke administratie voor de ontwikkeling van een bedrijf
  • hoe die ene illustratie van jou laat zien wat de ict’er nu precies doet
  • hoe jij mensen van hun angst voor honden afhelpt
  • hoe je die vacature invult voor je klant
  • focus in je werk, zodat je meer gedaan krijgt in een dag
  • de details die maken dat de software in het bedrijf zonder haperingen functioneert
  • hoe je een waterbodemonderzoek uitvoert voor een gemeente

Stap 2. Je zet de tijd stil: STOP

Je bent net een magiër: bevroren in de tijd.  

Stap 3. Verplaats je in het probleem waarover je gaat schrijven

Je stelt je voor hoe de persoon voor wie je schrijft of voor wie je een probleem oplost, er bij zit, vlak voor het moment dat die jouw hulp inroept.

  • Je ziet het gezin voor je, dat woont in een oud, tochtig huis, naast een snelweg. De stookkosten zijn hoog. Door het continue lawaai van de auto’s gaat slapen niet zo goed. Het huis verkopen lukt niet.
  • Een werknemer heeft zicht op een promotie. Leuk. Alleen, daar hoort wel bij dat hij veel presentaties moet houden, en dat is nu net het probleem: zo’n presentatie geeft zoveel spanning dan zijn stotteren explodeert, dat weet hij zeker.
  • Een hardloper bereidt zich voor het eerst van zijn leven voor op een marathon. Hij koopt een pakkie, perfecte schoenen, downloadt een hardloopschema en vraagt zich dan af: hoe zit het met wat ik eet?
  • Een bloemenwinkel voert een gevarieerd assortiment en gooit in zijn administratie alles op één hoop gooit. Doet product A het goed? Geen idee. En product B?
  • De ict’er doet zijn werk uitstekend maar vindt het lastig om erover te vertellen, waardoor de waarde van zijn werk niet zo goed duidelijk wordt voor potentiële klanten van die ict’er. Komt hij dan op een netwerk, en mensen vragen naar zijn werk, dan heeft hij geen idee wat hij zal zeggen.

Zie je wat ik hier doe?

Ik probeer zo specifiek mogelijk te zijn.

Stap 4. Momenten creëren

Je laat de tijd een fractie van een seconde weer lopen en zet hem dan onmiddellijk weer stil. Je ziet, hoort, voelt wat er in dat moment gebeurt; wat de persoon denkt of doet. Je schrijft vanuit dat moment. En je herhaalt deze cyclus.

  • Het is ochtend. Evert en Carina zitten aan tafel, snauwen tegen elkaar. Hun nacht was niet zo best. Ja, ze sliepen, maar het was geen diepe slaap. Ook al slapen ze, het langsrazende verkeer dringt hun hoofd binnen. ‘Dit moet stoppen’, schreeuwt Carina.
  • Wauw, wat een kans, die promotie. Dit was precies wat Constance wilde. Op dat ene puntje na. Hoe redt ze dat? Hoe kan ze ooit presentaties geven die wel goed gaan, waar ze niet stotterend het bijltje erbij neergooit?
  • Precies op schema. Dit is week 10 en morgen nu gaat Bram 26 kilometer lopen. Spannend! Wat zal hij voor zijn ontbijt eten? Hij moet genoeg energie hebben tijdens die 26 km, maar te veel eten zit in de weg bij het lopen.
  • De winkel loopt. Maar daar is ook alles mee gezegd. Als de huurprijs komend jaar weer omhoog gaat, dan is het erop of eronder. Hoe gaat de bloemenzaak het dan redden?

Stap 5 Verder schrijven

Maak de overgang naar de rest van de tekst.

  • Het is ochtend. Evert en Carina zitten aan tafel, snauwen tegen elkaar. Hun nacht was niet zo best. Ja, ze sliepen, maar het was geen diepe slaap. Ook al slapen ze, het langsrazende verkeer dringt hun hoofd binnen. ‘Dit moet stoppen’, schreeuwt Carina.

Ja, dit moet inderdaad stoppen. Maar hoe, vragen Carina en Evert zich af?

Oké, het huis verplaatsen gaat niet. Maar isoleren gaat wel. Dat moet dan wel op een heel secure manier gebeuren met materialen die zowel warmte isoleren als geluid. En dat kan!

Hoe werkt dat en wat heb je ervoor nodig?

…(beschrijving van het materiaal en waar je op moet letten etc.)

  • Wauw, wat een kans, die promotie. Dit was precies wat Constance wilde. Op dat ene puntje na. Hoe redt ze dat? Hoe kan ze ooit presentaties geven die wel goed gaan, waar ze niet stotterend het bijltje erbij neergooit?

Ze voelt de spanning al weer omhoog komen. Dat wordt weer een nachtje niet slapen.

Of niet? Nee, het hoeft niet. Stotteren is goed te verhelpen. Wat komt daar bij kijken?

Constance bezoekt een logopedist.

In het eerste gesprek … Daarna volgt de behandeling.

Het gaat niet vanzelf. Oefenen, oefenen, oefenen.

Ja zeg, moet je nu een verhaaltje schrijven?

Stel ik nu serieus voor dat je een verhaaltje moet gaan schrijven? In je serieuze tekst?

Ja, dus, maar weet je, het is alleen maar een hulpmiddel. Je kunt dat verhaaltje later weer weghalen.

Heb je nu overbodig werk gedaan?

Nee hoor, want:

  • Je kunt er elementen van opnemen, want dan leest je tekst veel makkelijker.
  • Én: je bent begonnen, op een verrassende manier. Ook al gebruik je er niets van, je bent wel begonnen! Je hebt tekst staan waarop je alleen maar hoeft voort te borduren. Is toch prettiger dan zo’n akelig wit scherm.
  • Je hebt je gedachten heel gericht gestuurd, zodat ze niet langer over elkaar heen buitelen of zodat je niet achter één gedachte aanrent die je alleen maar blokkeert.

Wat je nog kunt doen is die oorspronkelijke tekst weer wat bijschaven.

Bijvoorbeeld: je gebruikt de informatie wel, maar schrijft het wat ‘zakelijker’

Wauw, wat een kans, die promotie. Dit was precies wat Constance wilde. Op dat ene puntje na. Hoe redt ze dat? Hoe kan ze ooit presentaties geven die wel goed gaan, waar ze niet stotterend het bijltje erbij neergooit?

Een baan waarbij je veel presentaties moet houden. Het komt voor. Geen probleem, toch? Normaliter niet, maar wel als je stottert. En als dat stotteren verergert als je voor een groep staat. Wat dan? De baan maar aan je voorbij laten gaan?

Is niet nodig ….

En zo kun je op een andere manier dan anders dat begin schrijven. En merk je: ik kan schrijven.

Wil je liever hulp om met meer gemak te schrijven?

Wellicht is het traject Kom los met je worsteling met schrijven wat voor jou?

 

 

 

Neem contact met me op