Hoe je zakelijke tekst opknapt van creatief schrijven

Wat is wel waar?

• De danseres zegt niets over of je vooral links- of rechts georiënteerd bent in je hersenen.
• Er bestaan geen mensen die een dominante linker- of rechterhersenhelft hebben en ‘dus’ wel of niet creatief zijn.
• Creativiteit zit niet aan één kant van je hersenen.

Hoe zit het dan met creativiteit en je hersenen?

Creatief denken activeert een heel netwerk van hersengebieden overal in je hersenen. Links én rechts. Wel is het analytische denken inderdaad iets meer in de linkerhersenhelft te vinden. Bij sommige mensen zit bijvoorbeeld taal voornamelijk aan één kant, maar dat betekent niet dat die hersenhelft als geheel dominant is.

Kortom: trek je niets aan van mythes. Geloof alleen in jezelf.

Dat trek ik maar even door: als je voor je werk vooral analytisch bezig bent en je wilt daarover schrijven, ook dan kun je teksten schrijven die creatief zijn en tot de verbeelding spreken.

Jij blij:

Ook als analyticus kun je creatief schrijven in je zakelijke tekst!

Vind je het lastig om een tikkeltje creatief te zijn in je zakelijke tekst? Hieronder aanwijzingen om zelf dat creatief schrijven toe te passen.

Hoe schrijf je creatief in je zakelijke tekst?

“Dat komt doordat hun ster tot de onderdeurtjes van de Melkweg behoort.”

Prachtig toch, dat woord ‘onderdeurtjes’?

Het maakte dat ik toch ging zitten voor dit nieuwsbericht, terwijl ik eigenlijk al door wilde naar een ander stuk in de krant. Het bracht me in een vrolijke, nieuwsgierige stemming.

Eén woord maar, in een nieuwsbericht van de NRC van 3 mei 2016. (sorry, alleen toegankelijk voor mensen die abonnee zijn)

Dat is nou creatief.

Creatief heeft te maken met

• Nieuw
• Verrassend
• Verband kunnen leggen tussen dingen die wel bekend zijn, maar waarvan het verband nooit is gelegd.

Als het gaat om creatief schrijven, kun je bijvoorbeeld:

• Hier en daar woorden in de tekst gooien die buiten de context liggen
• Een stijl hanteren die niet ‘hoort’ maar eigenlijk best wel past
• Een ongebruikelijke structuur neerzetten

Hoe doe je dat?

• Grenzen oprekken; dat wat ongebruikelijk is gebruikelijk maken. In ieder geval voor 1 keer.
• Durven, want je doet iets wat je zelf misschien wel ‘raar’ vindt, onwennig, nog nooit gedaan. Een beetje eng dus.
• Niet bang zijn voor het commentaar van die persoon die niet van nieuwigheid houdt. Collega’s of vakgenoten keuren misschien wel af wat jij wilt schrijven. Zet dan maar eens door…

Hoe kom je aan je ideeën voor iets creatiefs als er bij jou niets opborrelt?

Jatten. Van anderen die het al eens eerder hebben gedaan. Dus ook: heel veel kijken en heel veel lezen en daar iets uit overnemen.

En dan bijvoorbeeld:

• Je website omgooien en uit 1 pagina laten bestaan (is nu niet meer nieuw en verrassend, maar was het een poos geleden wel)
• Een paar kaders toevoegen in een rapport dat normaliter een lange tekst is
• Je tekst opbouwen aan de hand van plaatjes met uitleg. (heb ik onlangs gedaan voor het jaarverslag van Tekstnet)
• ‘Dit is een geweldige tekst… vind je ook niet? Ofwel: je commentaar erbij schrijven als extraatje.
• Je lezer aanspreken in plaats van in de 3e persoon over hem schrijven; ‘je’ gebruiken in plaats van ‘u’. (Of dit creatief is hangt van de context af)
• Een situatie of gebeurtenis beeldend beschrijven in plaats van met feiten
• Je analyse niet een analyse noemen maar een inspectie. Of een speurtocht. Waarschijnlijk bouw je je tekst dan ook anders op.
• En zelfs: geen tekst schrijven maar een tekening maken of een video… (al moet je dan toch eerst een tekst in je hoofd hebben en wellicht ook schrijven)
• Oefen in een andere stijl.

Lukt het niet om op iets anders dan anders te komen?

Misschien is het gewoon goed om het saai en degelijk te houden.

Niet?

Dan is het tijd om te oefenen, niet alleen met schrijven, maar in je hele leven.

Ontwikkel je creativiteit en schrijf de perfecte tekst

Iedereen is creatief. Jij ook. Dus je tekst kan dat ook zijn.

Train jezelf om creatiever te worden en leer van mensen die super creatief zijn.

Tina Seelig is expert op het gebied van bevorderen van creativiteit en executive director of the Stanford Technology Ventures Program. 

Op internet zijn veel tips, adviezen en inzichten te vinden die je kunnen helpen als je dat creatieve schrijftalent in jou wilt stimuleren.

Wat kenmerkt hoog creatieve mensen?

Creatieve houding 1: Eindeloos nieuwsgierig

Je wil alles weten, vraagt door en blijft nieuwsgierig. Als een kind dat de wereld om zich heen met verwondering beziet.

Creatieve houding 2: Overtuigd van eigen kunnen

Tsja. Je komt niet erg ver als je van jezelf denkt dat je niet genoeg expertise hebt, ‘eigenlijk’ niet zo goed bent. Toch?

Creatieve houding 3: Combineer het ongebruikelijke

Zaken die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben, kunnen opeens een verrassende wending geven als je ze toch combineert. Wat denk je van de eerste meubelmaker die design maakte met afvalhout?

Creatieve houding 4: Dubbelzinnig? Prima

Ja, soms lijkt het of twee dingen tegelijk niet kunnen. Je kunt niet tegelijk verdrietig en blij zijn. Je vecht ertegen, verklaart jezelf voor gek, raakt er door uitgeput. Totdat je accepteert dat het wel kan. Wat een rust daalt over je.

Je kunt niet irritant blij zijn. Toch? Totdat je een nieuwe dimensie aan beide woorden toekent en ze zo opschrijft.

Creatieve houding 5: Brede kennis én diepgaande kennis

Als je een bankje met allerlei tierelantijntjes wilt maken, moet je toch echt eerst weten hoe je überhaupt zaagt en timmert.

Dat geldt ook voor schrijven: om te spelen met woorden, met tekst, moet je wél eerst de basistechnieken kennen. Daarna kun je gaan ‘spelen’. Als je dus creatief wilt zijn met schrijven heb je basiskennis en –vaardigheden nodig over schrijven. Daarna verdiep je je in alles wat er mogelijk is op schrijfgebied: wat gebeurt er op schrijfgebied op etiketten, in informatiefolders, in luxe magazines, in boeken, in vaktijdschriften op een ander vakgebied? Wat is geweldig, wat is vreselijk? Daar put je uit als je zelf creatief schrijft.

Creatieve houding 6: Geloof in eigen creativiteit

‘Ik ben creatief, ik ben creatief, ik ben creatie.’

Zeg je dat wel eens tegen jezelf, zonder bijgedachten? Of zeg je juist dat je ‘nu eenmaal’ niet creatief bent? Test het verschil maar eens. En stel je dan voor dat je voor een (schrijf)klus staat en dat je ervan overtuigd bent dat je wel een creatieve wending aan je tekst kunt geven. Of dat je dat ‘toch niet kan’. Kun je je ook hier het verschil voorstellen?

Creatieve houding 7: Blijf volhouden

Het valt niet mee om door te gaan als iedereen om je heen je voor gek verklaart en het veel makkelijker is om op te geven. Ga in tegen de mensen die beweren dat ‘dat echt niet kan’. Heb lef om door te gaan als anderen liever de gebruikelijke weg willen bewandelen.

Creatieve houding 8: ‘Kritische stem: houd je mond!’

Je kent die stem wel in je hoofd die zegt dat je iets niet moet doen. Die zegt dat het idioot is van je als je dit of dat doet. Die zegt dat je een sukkel bent als … . Die je wilt behoeden voor flaters en uitgelachen worden. Breng die innerlijke criticus tot zwijgen. Of spreek hem aan, bedank hem, hoe gek dat misschien ook klinkt. Stel hem op de een of andere manier gerust dat het heus wel meevalt als je dit of dat doet.

Neem de expliciete beslissing om creatief te zijn

Dan is het nu tijd om daadwerkelijk te beslissen dat je creatief wilt zijn. Heb je die kant van jezelf nog niet zo sterkt ontwikkeld, dan kan het een lange weg zijn die niet direct tot resultaat hoeft te leiden. Maar nu weet je (zie boven) dat het je zeker gaat lukken :).

Hieronder alvast wat praktische aanbevelingen, die je helpen op je creatieve weg. Best grappig om uit te testen…

Creativiteitstip 1

Doe alles eens anders dan je gewend bent: lopen naar je werk in plaats van fietsen, een andere weg kiezen, je brood smeren met je andere hand. Meer ideeën hierover vind je in Hou een rechterbreindag van Sigrid van Iersel.

Oké, ik heb juist ontkracht dat je rechterbrein voor je creativiteit is, maar de tips die zij geeft zijn wel behulpzaam.

Creativiteitstip 2

Volg het trainingsprogramma van Jeremey Duvall

Dat wil zeggen: Train je creativiteitsspier. Trek iedere dag 10 minuten uit (of een andere tijdseenheid) en schrijf maar gewoon alle ideeën op die in je hoofd zitten. IEDERE DAG!

Tip 3 laat je afleiden, ofwel: doe heel andere dingen. Ga afwassen. De tuin wieden. Hardlopen. Soms ploppen ideeën op als je met iets anders bezig bent. Bij mij helpt douchen.

Creativiteitstip 4

Ga in een andere omgeving werken. In de keuken van een restaurant. Op een boom in het bos of in een café.

Creativiteitstip 5

Ga op een ander tijdstip werken. Bijvoorbeeld ’s avonds in plaats van ’s morgens. Of tijdens lunchtij. (geen gewoonte van maken, hoor…)

Creativiteitstip 6

Probeer iets nieuws uit. Beginners staan vaak meer open voor nieuwe ideeën en ze proberen vaker nieuw dingen uit.

Creativiteitstip 7

Ga eerst lekker nostalgisch zitten wezen.

En dan de ultieme test: Ga schrijven en kijk of je andere invallen hebt dan anders.

Laat me weten!

En als je helemaal tot hier bent gekomen… Hier nog een leuk filmpje dat laat zien hoe optische illusie werkt:

Liever samen creatief zijn?

Met z'n tweeën kom je vaak weer op andere ideeën. Andere invalshoeken. Andere gebruiken.